Çocuklar, ergenler ve yetişkinler her gün milyonlarca saatini bilgisayar, konsol ve mobil oyunlara ayırıyor. Eğlence ve öğrenme aracı olarak görülen oyunlar, kontrolsüz kullanımda oyun bağımlılığı sorununu doğuruyor.
Oyun bağımlılığı, yalnızca bireyin günlük yaşamını değil, aile ilişkilerini ve akademik başarısını da etkiliyor. Bu nedenle uzman desteği almak büyük önem taşıyor. Sakarya’da hizmet veren Felicita Psikoloji Merkezi, oyun bağımlılığı konusunda geliştirdiği programlarla gençlerin ve ailelerinin yanında oluyor.
Oyun Bağımlılığı Türleri
Çevrim İçi (Online) Oyun Bağımlılığı
Çevrim içi oyunlar sosyal bağlar kurma fırsatı sunar. Ancak sürekli bağlantıda kalma zorunluluğu, oyuncuyu oyuna bağımlı hale getirebilir.
Mobil Oyun Bağımlılığı
Akıllı telefonların yaygınlaşmasıyla mobil oyunlar her an ulaşılabilir hale geldi. Özellikle kısa aralıklarla oynanan ödül sistemli oyunlar bağımlılığı artırıyor.
Kumar Benzeri Oyunlar
Bazı oyunlar, şans faktörünü ön plana çıkarır. “Loot box” adı verilen kutular veya sanal bahis mekanizmaları kumar alışkanlığını tetikleyebilir.
Konsol ve Bilgisayar Oyunları
Görselliği yüksek, uzun süreli oynanabilen oyunlar kullanıcıyı saatlerce ekrana kilitleyebilir.
Oyun Bağımlılığının Belirtileri
Psikolojik Belirtiler
-
Oyun dışında hiçbir şeyden keyif almamak
-
Kaygı ve depresyon belirtilerinin artması
-
Sosyal ilişkilerde içe kapanma
-
Oyunda başarısız olunca yoğun öfke yaşamak
Davranışsal Belirtiler
-
Okul ödevlerini ve iş sorumluluklarını ihmal etmek
-
Oyun süresini saklamak veya yalan söylemek
-
Yemek ve uyku düzenini tamamen bozmak
-
Oyun uğruna arkadaşlık ve aile ilişkilerini feda etmek
Fiziksel Belirtiler
-
Uzun süre ekran başında kalmaya bağlı duruş bozuklukları
-
Göz yorgunluğu ve baş ağrısı
-
Yetersiz uyku nedeniyle kronik yorgunluk
Türkiye’de Oyun Bağımlılığı Gerçeği
Son yıllarda Türkiye’de yapılan araştırmalar, özellikle ergenler arasında oyun bağımlılığı oranlarının arttığını gösteriyor. Çocukların büyük bir kısmı günde 3–5 saatini oyunlara ayırıyor. Pandemi döneminde bu süre daha da yükseldi.
Uzmanlar, ailelerin çocuklarının oyun sürelerini takip etmesi gerektiğini, aksi takdirde bağımlılığın akademik başarıyı ve sosyal gelişimi olumsuz etkilediğini vurguluyor. Bu noktada Felicita Psikoloji Merkezi, hem bireysel hem de aile temelli müdahalelerle oyun bağımlılığını sağlıklı bir şekilde ele alıyor.
Oyun Bağımlılığının Riskleri
Akademik Riskler
Ders başarısında düşüş, devamsızlık ve okuldan soğuma sık görülür.
Sosyal Riskler
Aile ile iletişim azalır, arkadaşlık ilişkileri zayıflar. İzolasyon, yalnızlık ve sosyal fobi gelişebilir.
Fiziksel Riskler
Hareketsizlik obeziteye, duruş bozukluklarına ve kas-iskelet sistemi rahatsızlıklarına yol açabilir.
Psikolojik Riskler
Oyun bağımlılığı depresyon, kaygı bozuklukları ve özgüven sorunlarını artırabilir. Bazı gençlerde öfke kontrol problemleri de gelişebilir.
Oyun Bağımlılığıyla Başa Çıkma Yöntemleri
Zaman Sınırlaması
Aileler, çocuklarıyla birlikte oyun süresini net şekilde belirlemeli.
Alternatif Aktiviteler
Spor, sanat ve doğa etkinlikleri, oyun yerine konabilecek sağlıklı alışkanlıklardır.
Farkındalık ve Eğitim
Gençlere dijital dünyanın riskleri öğretilmeli. Farkındalık çalışmaları bağımlılığı azaltır.
Profesyonel Psikolojik Destek
Kendi başına çözüm bulmak zor olabilir. Bu nedenle uzman psikolog desteği şarttır.
Felicita Psikoloji Merkezi, oyun bağımlılığı tedavisinde bireysel terapi, aile terapisi ve gerekirse grup terapilerini bir araya getirerek kişiye özel bir yol haritası sunar.
Terapi Yaklaşımları
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)
Bağımlılığı tetikleyen düşünceler yeniden yapılandırılır. Örneğin, “Oyunda başarılı olmazsam değersizim” düşüncesi yerine “Başarı farklı alanlarda da mümkündür” bakışı geliştirilir.
Aile Terapisi
Ebeveynler, çocuğa sınır koyma ve sağlıklı iletişim kurma konusunda desteklenir.
Grup Terapisi
Bağımlı gençler deneyimlerini paylaşır. Sosyal destek motivasyonu artırır.
Online Terapi
Merkeze gelemeyen bireyler için online seanslar güçlü bir alternatiftir. Sakarya’daki Felicita Psikoloji Merkezi, bu yöntemi etkin biçimde uygular.
Uzun Vadeli Etkiler
Tedavi edilmeyen oyun bağımlılığı, ileride ciddi sorunlara yol açabilir:
-
Üniversite ve kariyer başarısında düşüş
-
Sosyal izolasyonun kronikleşmesi
-
Aile bağlarının zayıflaması
-
Ruhsal rahatsızlıkların artması
Bu nedenle erken müdahale çok önemlidir.
Ailelere Öneriler
-
Çocuğunuzla açık ve yargılamadan konuşun.
-
Oyun sürelerini birlikte belirleyin.
-
Teknolojiyi bilinçli kullanma konusunda rol model olun.
-
Gerektiğinde profesyonel destek almaktan çekinmeyin.
Sık Sorulan Sorular
Oyun bağımlılığı tamamen iyileşir mi?
Evet. Terapi ve doğru yönlendirmelerle kişi oyunla sağlıklı bir ilişki kurabilir.
Felicita Psikoloji’de tedavi nasıl ilerler?
Ön görüşmede bireyin durumu değerlendirilir, ardından kişiye özel terapi planı yapılır.
Online terapi oyun bağımlılığında etkili mi?
Evet. Online seanslarla da bağımlılık tedavisinde olumlu sonuçlar alınır.
Aile katılımı gerekli mi?
Çoğu durumda evet. Aile desteği süreci hızlandırır.
Dijital Dünyada Dengeyi Bulmak
Oyunlar, doğru kullanıldığında eğlenceli ve öğretici olabilir. Ancak kontrol kaybolduğunda bağımlılığa dönüşerek bireyin hayatını olumsuz etkiler. Neyse ki profesyonel terapi ve aile desteğiyle bu sorunun üstesinden gelmek mümkündür.
Sakarya’da güvenilir destek arayan aileler için Felicita Psikoloji Merkezi, oyun bağımlılığı tedavisinde uzman psikologları ve kişiye özel programlarıyla güçlü bir çözüm ortağıdır. Merkez, gençlerin dijital dünyayla dengeli bir ilişki kurmasını sağlayarak hem psikolojik hem de sosyal açıdan daha sağlıklı bir yaşam sunar.
