Search on this blog

Search on this blog

Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB), bireyin yaşadığı ya da tanık olduğu olağanüstü derecede stresli, korkutucu veya tehdit edici olaylardan sonra gelişen ciddi bir ruhsal bozukluktur. Depremler, trafik kazaları, savaş, istismar ya da ani kayıplar, insanların hayatında silinmesi güç izler bırakabilir. Bazı bireyler travmayı sağlıklı bir şekilde işlerken, bazıları uzun yıllar boyunca kabuslar, kaygılar, öfke patlamaları ve kaçınma davranışlarıyla mücadele eder.

Uzmanlar TSSB’yi yalnızca bireyin ruhsal sağlığını değil, aynı zamanda aile bağlarını, iş yaşamını ve sosyal ilişkilerini etkileyen çok boyutlu bir tablo olarak tanımlar. Bu nedenle erken tanı ve profesyonel destek kritik bir öneme sahiptir. Sakarya’da danışanlarına hizmet sunan Felicita Psikoloji Merkezi, TSSB yaşayan kişilere EMDR başta olmak üzere kanıta dayalı terapi yöntemleriyle destek verir.

TSSB’nin Tanımı ve Klinik Çerçevesi

TSSB, kişinin travmatik olayı tekrar tekrar hatırlaması, yoğun kaygı hissetmesi ve gündelik işlevselliğinin bozulmasıyla karakterizedir. Olayın üzerinden aylar geçmiş olsa bile kişi sanki hâlâ o anı yaşıyormuş gibi tepki gösterebilir. Kalp çarpıntısı, terleme, nefes darlığı gibi bedensel tepkiler travmayı yeniden canlandırır.

Psikiyatri literatüründe TSSB, kaygı bozuklukları içinde değerlendirilir. Ancak yalnızca bir kaygı tablosu değildir. Duygusal, bilişsel ve bedensel etkilerin birleştiği karmaşık bir sendromdur.

TSSB Belirtileri

Yeniden Yaşantılama

TSSB’nin en belirgin özelliği, travmanın tekrar tekrar zihinde canlanmasıdır. Birey kabuslar görebilir, flashback yaşayabilir veya gündelik hayatta küçük uyaranlarla geçmişe dönebilir. Örneğin, trafik kazası geçirmiş bir kişi araba sesi duyduğunda panik hissiyle sarsılabilir.

Kaçınma Davranışları

Kişi travmayı hatırlatan insanlardan, mekanlardan veya konuşmalardan uzaklaşır. Ayrıca duygularını bastırarak olayı hiç yaşanmamış gibi görmeye çalışır. Bu kaçınma davranışı arttıkça kişi sosyal çevresinden kopar, yalnızlaşır ve içe kapanır.

Aşırı Uyarılmışlık

TSSB yaşayan birey sürekli tetikte hisseder. En ufak sese irkilir, uyumakta zorlanır ve öfke patlamaları yaşar. Ayrıca dikkatini toplamakta güçlük çeker. Bu durum hem iş yaşamında hem de aile ilişkilerinde ciddi sorunlara yol açar.

Olumsuz Düşünceler ve Duygular

Travmadan sonra kişi kendini suçlu hissedebilir, değersizlik duygusuna kapılabilir ve geleceğe dair umutsuzluk geliştirebilir. İnsanlara güvenmekte zorlanır. Bunun sonucunda ilişkilerde mesafe artar ve duygusal kopukluk oluşur.

Fiziksel Belirtiler

TSSB yalnızca zihinsel bir süreç değildir. Bedensel belirtiler de sık görülür. Kalp çarpıntısı, baş ağrısı, kas gerginliği ve mide problemleri bu bozukluğun fiziksel yansımaları arasında yer alır.

TSSB’nin Nedenleri

Travmatik Olaylar

Depremler, kazalar, savaş deneyimleri, fiziksel ya da cinsel istismar TSSB’nin en temel nedenleridir. Özellikle beklenmedik ve yoğun tehdit içeren olaylar riski yükseltir.

Bireysel Faktörler

Kişilik yapısı, genetik yatkınlık ve geçmiş ruhsal sorunlar TSSB gelişimini kolaylaştırır. Örneğin kaygıya yatkın kişiler daha kırılgan olabilir.

Sosyal Destek Eksikliği

Travma sonrasında aile ve arkadaş desteği göremeyen kişiler iyileşme sürecinde daha fazla zorlanır. Sosyal destek, ruhsal iyileşmenin en önemli koruyucu faktörlerinden biridir.

Biyolojik Etkenler

Stres hormonlarının düzensizliği ve beyindeki işleyiş farklılıkları TSSB’yi kalıcı hale getirebilir. Özellikle amigdala ve hipokampus bölgelerindeki işlev bozuklukları duygusal hafızanın sağlıklı işlenmesini engeller.

Çocukluk Deneyimleri

Çocuklukta yaşanan ihmal ve istismar, yetişkinlikte TSSB riskini artırır. Çocukluk travmaları ruhsal kırılganlığı güçlendirir ve ilerleyen yıllarda yaşanan olayların etkisini büyütür.

TSSB’nin Toplumsal Etkileri

TSSB yalnızca bireyin iç dünyasını etkilemez. Aynı zamanda aile, iş hayatı ve toplum üzerinde de derin izler bırakır.

Aile içinde iletişim sorunları artar, tartışmalar sıklaşır ve duygusal bağlar zayıflar. Romantik ilişkilerde güven sorunları baş gösterir. İş hayatında odaklanma güçlüğü, düşük motivasyon ve devamsızlık yaygınlaşır. Dahası, travmatik olayların toplumsal hafızada bıraktığı izler kuşaklar boyu aktarılabilir.

Bu nedenle TSSB’yi yalnızca bireysel bir sorun olarak değil, toplumsal bir ruh sağlığı meselesi olarak görmek gerekir. Sakarya’da faaliyet gösteren Felicita Psikoloji Merkezi, bireysel terapilerin yanında aile desteklerini de sürece dahil ederek bu toplumsal etkinin azaltılmasına katkı sunar.

EMDR Terapisi: Travmayı Yeniden İşlemek

EMDR Nedir?

EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing), yani Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme, travma tedavisinde kullanılan bilimsel bir yöntemdir. 1980’lerde Amerikalı psikolog Francine Shapiro tarafından geliştirilmiştir ve günümüzde dünya genelinde yaygın şekilde uygulanmaktadır.

EMDR Nasıl Uygulanır?

Terapi sırasında birey travmatik anısını hatırlar. Terapist eş zamanlı olarak göz hareketleri, dokunsal uyarılar veya seslerle çift yönlü uyarım yapar. Bu süreç beynin travmatik anıyı sağlıklı biçimde yeniden işlemesine yardımcı olur.

Kişi birkaç seansın ardından travmatik anıya karşı daha az yoğun tepki göstermeye başlar. Flashbacklerin şiddeti azalır, kabuslar hafifler ve birey kendini daha güçlü hisseder.

EMDR’nin Etkileri

  • Travmatik anıların duygusal yükünü azaltır

  • Kaygı ve öfke düzeyini düşürür

  • Kabus ve flashbackleri hafifletir

  • Kontrol duygusunu yeniden kazandırır

  • Kişinin özgüvenini artırır

Sonuç olarak EMDR, TSSB tedavisinde hızlı ve kalıcı etkiler sunar.

Felicita Psikoloji’de TSSB Tedavisi

Sakarya’da hizmet veren Felicita Psikoloji Merkezi, TSSB tedavisinde EMDR başta olmak üzere bilimsel terapi yöntemleri uygular. Uzman psikologlar danışanların güvenli bir ortamda travmalarını yeniden işlemelerine yardımcı olur. Kişiye özel terapi planları hazırlanır ve gerektiğinde aile desteği de sürece dahil edilir.

Merkez, yalnızca semptomları azaltmayı değil, bireyin yaşam kalitesini yükseltmeyi amaçlar. Danışanlar, terapiler sayesinde hem içsel dengeyi yeniden kazanır hem de sosyal ilişkilerinde güçlenir.

TSSB ile Başa Çıkma Stratejileri

Profesyonel destek büyük önem taşır ancak birey kendi yaşamında da bazı adımlar atabilir. Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, nefes ve gevşeme tekniklerini uygulamak, duygularını yazıya dökmek ve sosyal destek gruplarına katılmak iyileşme sürecini hızlandırır.

Ayrıca kişi güven duyduğu insanlarla açık iletişim kurarak yalnızlık hissini azaltabilir. Kendi sınırlarını korumak ve iyileşme sürecine zaman tanımak da çok önemlidir.

Sık Sorulan Sorular

TSSB herkeste aynı mı seyreder?
Hayır, belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterir.

EMDR kaç seansta etkili olur?
Travmanın şiddetine bağlı olarak değişir. Ancak birçok kişi birkaç seans sonunda rahatlama hisseder.

İlaç tedavisi gerekli midir?
Bazı durumlarda psikiyatristler ilaç tedavisini uygular. Ancak psikoterapi tedavinin merkezinde yer alır.

Felicita Psikoloji’den nasıl destek alabilirim?
Merkezin iletişim kanallarını kullanarak kolayca randevu oluşturabilirsiniz.

Sonuç: Travmayı Aşmak ve Yeniden Başlamak

Travma Sonrası Stres Bozukluğu, bireyin yaşamını kökten değiştirebilir. Ancak bilimsel yöntemler, profesyonel destek ve güçlü sosyal bağlar sayesinde bu tablo yönetilebilir. EMDR, TSSB tedavisinde en etkili yöntemlerden biridir ve kişiye yeniden güç kazandırır.

Sakarya’da güvenilir destek arayan kişiler için Felicita Psikoloji Merkezi, uzman ekibi ve bütüncül yaklaşımıyla güçlü bir rehberdir. Kısacası TSSB yaşayan bireyler doğru adımlar attıklarında travmanın izlerini silip yaşamlarını yeniden inşa edebilir.

admin

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir